Strategia innowacyjności
Strategia innowacyjności jest dokumentem będącym drogowskazem postępowania w zakresie innowacji dla wszystkich członków organizacji. Może stanowić także pomoc dla podmiotów z otoczenia przedsiębiorstwa i wpływać na motywację do współpracy dla klientów, dostawców czy pomysłodawców.
Skuteczna strategia innowacyjności
Prawidłowo wypracowana strategia innowacyjności jest spójna z pozostałymi strategiami całej organizacji, w tym (w przypadku grupy przedsiębiorstw) dla większych firm, podmiotów zależnych wchodzących w skład grupy.
Strategia innowacyjności, aby była skuteczna, musi charakteryzować się nadaniem jej wysokiej rangi przez zarząd przedsiębiorstwa i być właściwie rozpropagowana. Należy zadbać, aby wszyscy w organizacji posiadali jednomyślne zrozumienie misji, celów i zadań w zakresie innowacji dla firmy. W przeciwnym razie, szczególnie w większych podmiotach, pracownicy niektórych działów mogą postrzegać innowację jako sposób na tworzenie zupełnie nowej działalności gospodarczej, a przez co ma być tworzony wzrost podmiotu. Pracownicy innych działów mogą oczekiwać od innowacji wzmocnienia obecnej działalności firmy dla zdobycia trwałej przewagi konkurencyjnej. Jeszcze inni pracownicy będą widzieć innowację jako środek do budowania reputacji marki oraz przyciąganie talentów. Jednomyślność w tym zakresie jest krytyczna dla efektywnego działania firmy w zakresie realizacji innowacji. W związku z tym bardzo ważną rolą dla ścisłego kierownictwa jest nie tylko ogłaszanie, ale także warsztatowe przepracowywanie strategii innowacji dla wychwytywania różnic w postrzeganiu innowacji i przekazywania wizji zarządu dla całości organizacji.
Obszary innowacji
Badania firmy doradczej PwC przedstawione w „Breakthrough innovation and growth” wskazują, że strategia innowacyjności powinna określać rolę i intensywność innowacji dla realizacji celów biznesowych i stymulacji rozwoju firmy. Strategia odpowiada za takie wyważenie intensywności innowacji, aby nie zaprzepaszczać dostępnych możliwości rozwoju firmy, ale też nie tracić niepotrzebnie zasobów. Wskazuje krytyczne obszary dla innowacji: produkty, usługi, technologie, systemy, procesy, łańcuch dostaw, zadowolenie klientów czy też model biznesowy. Określa, które obszary innowacji powinny być priorytetem. Strategia powinna wskazywać także, którą drogę realizacji innowacji dany podmiot obrał:
- odkrywanie niezaspokojonych potrzeb sygnalizowanych przez odbiorców i/lub potencjalnych odbiorców,
- analizę rynkową prowadzącą do poznania działań́ konkurencji i graczy na rynkach niekonkurencyjnych w celu adaptacji rozwiązań́ do własnego portfolio,
- własnego, najczęściej silnego zaplecza technologicznego obejmującego kompetencje i intuicję.
Skuteczna strategia
Oprócz obranej drogi realizacji innowacji, dobrze przygotowana strategia innowacji powinna również zawierać́ odpowiedzi na następujące zagadnienia:
- jak innowacje mają przyczyniać́ się do osiągania celów określonych w strategii biznesowej firmy? na ile innowacje będą wspierać realizację celów?
- na ile agresywny charakter przybiera strategia? czy firma przyjmuje podejście obronne: „działać, aby nie utracić swojej pozycji rynkowej” lub bardziej agresywne: “działać dla przywództwa rynkowego poprzez innowacyjność”?
- jakie cele ekonomiczne stawiamy planowanym innowacjom? powinny obejmować one prognozy przychodów i poziom marży nowych produktów; informacje te pomogą w tworzeniu odpowiednich wskaźników dla przyrostowych i przełomowych innowacji.
Skuteczna strategia ma wskazywać sposoby wykreowania unikalności firmy, tak aby wyróżniała się ona wśród konkurencyjnych podmiotów. Strategia innowacji określa cele, sposoby i zakres w jakim innowacje (produktowe, procesowe czy organizacyjne) będą wykorzystywane w budowaniu przewagi strategicznej.
Właściwie przygotowana strategia odpowiada organizacji i poszczególnym jej członkom na kwestie, które są krytyczne dla sukcesu organizacji w zakresie innowacyjności.
Zmieniające się otoczenie rynkowe wymusza na przedsiębiorstwach zmiany i kreuje potrzebę innowacji. Obserwacje wskazują, że jedne zmiany prześcigają inne w coraz większym tempie, co generuje wiele nowych luk w działaniu firmy. Często innowację kojarzy się z produktem czy technologią. A przecież innowację dzieli się na: produktowe, procesowe, organizacyjne i marketingowe. Nawet organizacja, która bezpośrednio nie tworzy nowych produktów czy technologii może być organizacja innowacyjną!
W dobie globalizacji zmiana jest wpisana w codzienność. Współczesne przedsiębiorstwo, aby utrzymać swoja konkurencyjność i zabezpieczyć wzrost i rozwój biznesu musi być zarządzane z aksjomatycznym uwzględnieniem zmian. Tylko tak można skutecznie zarządzać niepewnością przyszłości.
Tak więc o innowacyjności w organizacji należy myśleć planowo i kompleksowo. Osiągnie się to opracowując i wdrażając systemem innowacyjności w postaci strategii innowacyjności, który pozwoli zarządzać egzekucją innowacji. Strategia innowacyjności w przedsiębiorstwie, spójna z ogólną strategią firmy, angażująca wszystkie działy firmy z Zarządem włącznie, a nawet zewnętrznych interesariuszy takich jak klientów, dostawców, partnerów, członków społeczności czy innowatorów spoza organizacji tworzy system, który sprawia, że wszyscy włączeni w proces innowacyjności będą podejmować jednomyślne wysiłki na rzecz tworzenia, rozwoju i wdrażania innowacji.
Rys. 1. Obszary istotne w zarządzaniu innowacyjnością
Kompleksowe i systemowe podejście do innowacji powinno opierać się na odpowiedzi na sześć kluczowych pytań: „dlaczego, co, jak, kto, gdzie i kiedy?” oraz uwzględniać takie obszary, jak: strategia firmy, strategia innowacyjności, kultura organizacyjna, źródła innowacji, zarządzanie koncepcją, zarządzanie portfolio, badania, działania rozwojowe, komercjalizacja, zarządzanie własnością intelektualną, zarządzanie finansowaniem innowacji, zarządzanie innowacją. Fundamentem skutecznego, trwałego i ciągłego procesu innowacyjności jest świadome organizowanie i realizowanie wszystkich powyższych elementów w proces zarządzania innowacyjnością z perspektywy merytorycznej i zarządczej.
Instytut Innowacyjności Polska pomaga uwzględnić wszystkie kluczowe obszary, aby w firmie zaistniał proces zarządzania innowacyjnością, którego podstawą jest strategia innowacyjności przedsiębiorstwa!
Instytut Innowacyjności Polska służy w tym zakresie wsparciem narzędziowym i procesowym.
Narzędzia pomocne w zarządzaniu procesami innowacyjności: